Crashdiëten zijn steeds minder populair en de meeste mensen begrijpen dat blijvend gewichtsverlies een combinatie is van meerdere leefstijlfactoren. Zoals gezond eten, bewegen, slaap, ontspanning en stressreductie.
Toch kunnen bepaalde hormonen roet in het eten gooien. Ze kunnen er namelijk voor zorgen dat het gewichtsverlies stagneert.
Wat zijn hormonen?
Hormonen zijn onze signaalstoffen. Hormoonklieren geven hormonen direct aan het bloed af. Via ons bloed worden ze vervoerd naar allerlei plekken in het lichaam waar ze werkzaam zijn. Dit noemen we doelcellen of -organen.
Hormonen hebben verschillende functies in het lichaam, maar zijn doorgaans betrokken bij lichaamsprocessen zoals voortplanting, groei en stofwisseling.
De invloed van hormonen op je gewicht
Onze hormonen zijn bij allerlei lichaamsprocessen betrokken en kunnen daardoor (in)direct invloed uitoefenen op je gewicht. Ze kunnen namelijk onze eetlust beïnvloeden doordat ze betrokken zijn bij het verzadigingsgevoel, de energieopslag en eetbuien.
Hormonen bepalen zelfs op welke plekken we vet opslaan en kunnen elkaar ook beïnvloeden. Het kan namelijk zo zijn dat als één hormoon verandert, andere hormonale processen ook veranderen. Deze processen kunnen voor een hormonale disbalans zorgen, wat afvallen lastig kan maken.
Er zijn 5 hormonen die invloed kunnen hebben op je gewicht:
- Insuline
- Serotonine
- Groeihormoon
- Ghreline
- Leptine
Insuline
Insuline is een hormoon dat je alvleesklier aanmaakt en afgeeft zodra je bloedsuikerspiegel stijgt, bijvoorbeeld na het eten van koolhydraten zoals brood, rijst, fruit en suiker. Insuline is een soort sleutel van je cellen en zorgt ervoor dat glucose kan worden opgenomen in je cellen en je lichaam voorziet van energie.
Als je bloedsuikerspiegel te vaak en te lang te hoog blijft, worden je cellen steeds minder gevoelig voor insuline. Dit heet insulineresistentie. De suikers blijven langer in je bloedbaan, wat schadelijk is voor je gezondheid. Als reactie gaat je lichaam meer insuline aanmaken. Dit maakt het nóg moeilijker om af te vallen.
Gelukkig kun je insulineresistentie doorbreken met een gezonde levensstijl. Een koolhydraatarm voedingspatroon helpt je insulineniveau laag te houden en je cellen weer gevoeliger te maken voor insuline.
Naast een koolhydraatarm voedingspatroon is het bij insulineresistentie belangrijk om:
-
Voedingsmiddelen met een lage glycemische index (GI) te kiezen zodat je bloedsuikerspiegel niet te snel stijgt
-
Voldoende te bewegen
-
Maximaal 3 keer per dag te eten
-
De juiste hoeveelheid eiwitten, vezels, gezonde vetten, vitamines en mineralen binnen te krijgen
Kun je hier wel wat hulp bij gebruiken? Een PS. food & lifestyle voedingscoach kan je hierbij helpen
Serotonine
Serotonine wordt ook wel ons gelukshormoon genoemd. Het zorgt ervoor dat je je gelukkig en blij voelt en ’s ochtends uitgerust wakker wordt. Een tekort aan serotonine kan ervoor zorgen dat je slecht slaapt, depressief voelt en last hebt van angstgevoelens.
Serotonine wordt aangemaakt bij een prettige ervaring en zorgt voor een euforisch gevoel. Voor veel vrouwen is dit bijvoorbeeld al door het eten van een stukje chocolade. Ook na het eten van suikers maakt het lichaam namelijk serotonine aan.
Suikers zorgen ook voor de aanmaak van insuline. Dit verlaagt echter je serotoninegehalte en leidt tot een suikerdip, waardoor je opnieuw zin krijgt in suiker. Door weer extra suiker tot je te nemen, stijgt de hoeveelheid insuline opnieuw en daalt je serotoninelevel verder. Je belandt in een vicieuze cirkel. Bovendien belemmert de constante insuline-aanmaak je gewichtsverlies.
De oplossing? Suikers vermijden. Wanneer je dit doet zul je merken dat je beter in je vel zit, je gelukkiger gaat voelen én beter kunt afvallen.
Groeihormoon
De hypofyse, een klier in onze hersenen, produceert groeihormoon. Dit hormoon is verantwoordelijk voor het repareren van cellen en weefsels, groei en spieropbouw. Het speelt voornamelijk een rol bij een gezonde stofwisseling.
Groeihormoon vertraagt de aanmaak van vet en verhoogt daarentegen de afbraak van vet. De aanmaak van groeihormoon vindt vooral plaats tijdens intensief sporten en tijdens de slaap, maar kan verstoord raken door late maaltijden vlak voor het slapen gaan en door een disbalans in het insuline- en serotoninegehalte. Het lichaam gaat dan meer vet opslaan en bouwt daardoor minder spieren op.
Je ondersteunt de aanmaak van groeihormoon door:
-
koolhydraatarm te eten
-
intensief te bewegen
-
te focussen op een goede nachtrust
-
niet meer te eten ’s avonds laat
Ghreline en leptine
De laatste twee hormonen pakken we samen, beide hormonen hebben namelijk invloed op onze eetlust. Ghreline geeft een seintje dat we moeten gaan eten, het wekt onze eetlust op. Leptine daarentegen geeft aan dat we genoeg hebben gegeten en speelt een rol bij verzadiging.
Een slechte nachtrust kan tot verstoring van deze hormonen zorgen. Je maakt meer ghreline aan (meer eetlust) en minder leptine (minder verzadiging). Dit kan resulteren in overeten.
Voldoende rust, ontspanning en slaap zijn erg belangrijk voor de juiste balans van deze hormonen.
Conclusie
Al deze hormonen hebben (in)direct invloed op elkaar. Een juiste balans is belangrijk en handhaaf je door een gezonde levensstijl dat bestaat uit:
ü Gezonde voeding (niet te veel snelle suikers, voldoende eiwitten, gezonde vetten, vitaminen en mineralen)
ü Voldoende beweging
ü Rust en ontspanning
ü Een goede nachtrust
